Pytania i odpowiedzi o Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych 2021

Generalnie wielkich zmian nie ma  – poza wydłużonym czasem na składanie dokumentów (ok 20 dni) i dopłatą w wysokości 3 zł do wzkm. Dlatego zachęcamy wszystkich do walki o te pieniądze – szczególnie teraz, kiedy pandemia kładzie regionalny transport na łopatki.

Wczoraj swój nabór ogłosiło województwo śląskie – o czym informowaliśmy TUTAJ – dzisiaj mamy informację o podobnej akcji w Zachodniopomorskim, o której oczywiście później napiszemy. Teraz czas na uaktualnionyzestaw najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi o FRPA – edycja 2021. Zaczynamy!

FAQ o FRPA 2021

Czy linie komunikacyjne w przewozach autobusowych ocharakterze użyteczności publicznej uruchamiane z wykorzystaniem środkówFunduszu muszą być ujęte w planach transportowych?

Odpowiedź: Jeżeli organizator jest zobowiązany dosporządzenia planu transportowego i bezpośrednio zawrze umowę o świadczenieusług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w przypadku określonym wart. 22 ust. 1 pkt 4 to linie komunikacyjne, na których będą wykonywaneprzewozy autobusowe o charakterze użyteczności publicznej nie muszą być ujęte wplanie transportowym (art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. opublicznym transporcie zbiorowym).Natomiast jeżeli organizator dokona wyboruoperatora w pozostałych trybach określonych w art. 19 ustawy o publicznymtransporcie zbiorowym i jest zobowiązany do sporządzenia planu transportowego wzwiązku z art. 9 ww. ustawy to w tej sytuacji linie komunikacyjne na którychmają być organizowane przewozy o charakterze użyteczności publicznej muszą byćujęte w planach transportowych.

W sytuacji gdy organizator nie jest zobowiązany dosporządzenia planu transportowego to może zorganizować i uruchomić przewozy bezplanu transportowego wyznaczając linie komunikacyjne w drodze uchwały właściwejrady organu stanowiącego.

Czy w przypadku gdy przewozy są realizowane przezsamorządowy zakład budżetowy to organizator, będzie mógł skorzystać ze środkówFunduszu?

Odpowiedź: Tak. Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 4 ustawy opublicznym transporcie zbiorowym ilekroć w ustawie jest mowa o umowie oświadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego należy przez torozumieć również akt wewnętrzny określający warunki wykonywania usług wzakresie publicznego transportu zbiorowego przez samorządowy zakład budżetowy.

Wjaki sposób należy rozumieć pojęcie „nowa linia komunikacyjna”?

Odpowiedź: Zgodnie z definicją „linii komunikacyjnej”zawartą w art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym liniakomunikacyjna to połączenie komunikacyjne na sieci dróg (…) wraz zoznaczonymi miejscami do wsiadania i wysiadania pasażerów na liniachkomunikacyjnych, po których odbywa się transport publiczny.

W przypadku gdy dana linia komunikacyjna zostanieuzupełniona o nowe przystanki komunikacyjne lub o dodatkowe kursy w godzinachinnych niż już funkcjonujące należy traktować ją jako nową linie.

Czy korzystając ze środków Funduszu będzie można nadalotrzymywać dopłaty do biletów ulgowych?

Odpowiedź: Tak. Uzyskanie dopłaty do kwoty deficytupojedynczej linii komunikacyjnej w przewozach autobusowych o charakterzeużyteczności publicznej w ramach Funduszu nie wyklucza możliwości ubiegania sięo dopłaty do utraconych przychodów w związku ze stosowaniem biletów ulgowych.

W jakiej formie może zostać zawarta współpraca międzypowiatem a gminami?

Odpowiedź: Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym jakoformę współpracy między powiatem a gminą w związku z organizowaniem publicznegotransportu zbiorowego przewiduje zawarcie związku powiatowo-gminnego.

Kto jest organizatorem publicznego transportu zbiorowegokiedy linia przebiega przez dwa województwa?

Odpowiedź: Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 lit. b ustawy opublicznym transporcie zbiorowym organizatorem publicznego transportuzbiorowego jest województwo właściwe ze względu nanajdłuższy odcinekplanowanego przebiegu linii komunikacyjnej, w uzgodnieniu z województwamiwłaściwymi ze względu na przebieg tej linii komunikacyjnej albo siecikomunikacyjnej jest organizatorem przewozów na linii komunikacyjnej albo siecikomunikacyjnej w międzywojewódzkich przewozach pasażerskich.

Jak oszacować deficyt pojedynczej linii komunikacyjnej wprzewozach o charakterze użyteczności publicznej?

Odpowiedź: Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 maja 2019r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użytecznościpublicznej kwota deficytu pojedynczej linii komunikacyjnej w przewozachautobusowych o charakterze użyteczności publicznej jest to ujemny wynikfinansowy netto wyliczony dla tej linii nieuwzględniający rozsądnego zysku, októrych mowa w rozporządzeniu (WE) 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady zdnia 23 października 2007 r. dotyczącym usług publicznych w zakresie kolejowegoi drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (EWG)nr 1191/69 i (EWG)nr 1107/70.

Czy jest konieczna uchwała rady jednostki samorząduterytorialnego w celu uzyskania dopłaty z Funduszu na linię komunikacyjną?

Odpowiedź: Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 maja2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użytecznościpublicznej zawarcie umowy oświadczenie usług w zakresie publicznego transportuzbiorowego wymaga uzyskania zgody organu stanowiącego właściwego organizatora.

W jaki sposób wojewoda powinien zweryfikować dane iinformacje zawarte we wniosku o objęcie dopłatą?

Odpowiedź: Organizator jest zobowiązany dołączyć dokumentypotwierdzające dane i informacje zawarte we wniosku o dopłatę. Na podstawietych dokumentów wojewoda powinien mieć możliwość weryfikacji powyższych danychw oparciu o przedłożone przez organizatora dokumenty.

Jakie dokumenty organizator powinien przedstawić wojewodziew ramach wniosku o objęcie dopłatą?

Dokumenty powinny zawierać w szczególności dane i informacjetakie jak:

•wielkość pracy eksploatacyjnej,

•koszty i przychody z działalności przewozowej na podstawiektórych obliczonoplanowaną kwotę deficytu linii komunikacyjnej,

•planowaną łączną kwotę dopłaty w danym roku budżetowym, atakże planowany udział własny organizatora w wysokości nie mniejszej niż 10%kwoty deficytu linii komunikacyjnej, a także dane dotyczące liczby zatrzymańautobusu na przystankach oraz informacje w zakresie realizacji potrzeb osóbniepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej w ramach dostępudo przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej.

Czy przewozy realizowane na terenie gminy będącej gminąmiejsko-wiejską są komunikacją miejską?

Odpowiedź: Przewozy, których organizatorem jest gminamiejsko-wiejska realizowane na obszarze tej gminy nie mają charakterukomunikacji miejskiej. Są to gminne przewozy pasażerskie. Zgodnie z art. 1 ust.2 ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użytecznościpublicznej przepisów ustawy nie stosuje się do przewozów realizowanych w ramachkomunikacji miejskiej. Definicja komunikacji miejskiej zawarta jest w art. 4ust. 1 pkt 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, który za komunikacjemiejską uznaje gminne przewozy pasażerskie wykonywane w granicachadministracyjnych miasta albo miasta i gminy, miast, albo miasto i gminysąsiadujących jeżeli zostało zawarte porozumienie lub został utworzony związekmiędzygminny w celu wspólnej realizacji publicznego transportu zbiorowego, atakże metropolitalne przewozy pasażerskie.

Czy istnienie takiego porozumienia wyklucza możliwośćdofinansowanie nowych linii?Czy w przypadku braku takiego porozumienia organizator możezgłosić linię, która będzie się zatrzymywać na przystanku w mieście, ale punktpoczątkowy/końcowy będzie miała w miejscowości wiejskiej?

Odpowiedź: Na zagadnienie należy spojrzeć od strony, ktozgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym jest w danej sytuacjiorganizatorem. Porozumienie, o którym mowa w definicji komunikacji miejskiejzawartej w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowymdotyczy sytuacji gdy organizatorem jest prezydent miasta i wtedy takie przewozybędą miały charakter komunikacji miejskiej.

Dopłata ze środków Funduszu nie dotyczy komunikacjimiejskiej.

W przypadku gdy przebieg linii przewiduje przystanki wmieście ale punkt początkowy/końcowy będzie ona miała w miejscowości wiejskiej,są to przewozy pomiędzy dwoma gminami, zatem z mocy ustawy o publicznymtransporcie zbiorowym sąto przewozy powiatowe, dla których organizatorem jeststarosta i to on na potrzeby organizowanych przez siebie przewozów będzie mógłsię zwrócić o dopłatę z Funduszu. Należy jednak wskazać, że przewozy na takiejlinii komunikacyjnej może zorganizować prezydent miasta w porozumieniu, októrym mowa a art. 4ust. 1 pkt 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym zsąsiednia gminą i wtedy będą one miały charakter komunikacji miejskiej.

Czy wszystkie jednostki samorządu terytorialnego będącegminami miejskimi, a jednocześnie będące organizatorami publicznego transportuzbiorowego na terenie swojej gminy, zostają wyłączone z możliwości korzystaniaz dofinansowania środkami z Funduszu?

Odpowiedź: Dopłacie nie podlegają przewozy organizowaneprzez jednostki samorządu terytorialnego, które zorganizowały komunikacjęmiejską na swoim obszarze. Nie wszystkie gminy zorganizowały komunikacjemiejską. Jeśli obsługa komunikacyjna na ich terenie jest realizowana np. przezkomunikację powiatową to właściwym do ubiegania się o dopłatę na zorganizowaneprzez niego linie powiatowe z Funduszu jest dany starosta.

W jakim momencie uruchamiania przewozów autobusowych ocharakterze użyteczności publicznej z wykorzystaniem środków Funduszu organizatorpowinien mieć zapewnione pieniądze w budżecie na ten cel?

Odpowiedź: Organizator powinien zapewnić środki finansowe wswoim budżecie najpóźniej w momencie zaciągnięcia zobowiązania tj. zawarcia zoperatorem umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportuzbiorowego.

Czy dołożenie dodatkowego przystanku do istniejącej linii(na odcinku A-B, bez zmiany punktu początkowego i końcowego) można uznać zanowa linię?

Odpowiedź: Tak. W przypadku gdy dana linia komunikacyjnazostanie uzupełniona o nowe przystanki komunikacyjne lub o dodatkowe kursy wgodzinach innych niż już funkcjonujące należy traktować ją jako nową linie.Zgodnie z celem ustawy o Funduszu preferowane jest uruchamianie nowychprzewozów tj. np. wydłużenie linii choćby o przystanek w innej miejscowości. Załóżmy,że istnieje linia A-B.

Czy dołożenie kolejnego przystanku do linii, tj. A-B-C, przyzałożeniu, że ta nowa linia jest deficytowa, daje nam możliwość dodofinansowania całej linii A-C czy też wyłącznie linii na odcinku B-C?

Odpowiedź: W przypadku gdy dana linia komunikacyjna zostanieuzupełniona o nowe przystanki komunikacyjne lub o dodatkowe kursy w godzinachinnych niż już funkcjonujące należy traktować ją jako nową linie. Dopłatadotyczy całej deficytowej linii na odcinku A-C.

Czy jest konieczna uchwała rady jednostki samorząduterytorialnego w celu uzyskania dopłaty z Funduszu na linię komunikacyjną?

Odpowiedź: Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 16 maja2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznejzawarcie umowy oświadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowegowymaga uzyskania zgody organu stanowiącego właściwego organizatora.

Czy linie o charakterze użyteczności publicznej uruchamianez wykorzystaniem środków Funduszu, można łączyć z przewozem dzieci do szkół naterenie gmin?

Odpowiedź: Przewóz dzieci do szkół może być organizowany wramach linii regularnych specjalnych (przewozy zamknięte),a także w ramachpublicznego transportu zbiorowego